HPLC (کروماتوگرافی مایع با کارکرد بالا یا کروماتوگرافی مایع با فشار بالا) یکی از انواع روش های پیشرفته کروماتوگرافی ستونی و یکی از تکنیک های آنالیز برای جداسازی، شناسایی،خالص سازی و اندازه گیری هریک از اجزای یک مخلوط است که به دو صورت ثابت و متحرک مورد استفاده قرار می گیرد که فاز ثابت جامد و یا مایع است و فاز متحرک نیز مایع است. روش HPLC با بهرهگیری از یک فاز متحرک مایع با فشار بالا، نمونه را در طول ستون شسته و جابجا میکند و ترکیبات یک مخلوط را جدا میکند.
آنچه که باعث جداسازی مواد مختلف در طول ستون کروماتوگرافی می شود، دو فاکتور مهاجرت مواد در نمونه اصلی با سرعت های متفاوت و پراکندگی مولکول های هر جز در طول ستون می باشد.واکنش هر جز ترکیب با ستون تفاوت اندکی با سایر اجزا دارد و این تفاوت منجر به جداسازی اجزا براساس flow rate روی ستون می شود.Retention time نمونه براساس واکنش بین فاز ثابت، مولکول های مورد آنالیز و حلال یا مجموعه حلال های به کار رفته می تواند متفاوت باشد. نمونه هایی که کمترینinteraction را با فاز ثابت و بیشترین interaction را با فاز متحرک دارند، از ستون سریع تر خارج می شوند.
HPLC جزسریعترین روشهای جداسازی تجزیهای است و از ویژگی های بارز این روش وجود حساسیت بالا در روش ، سازگاری سریع آن برای انجام اندازهگیریهای کمی صحیح ، قابلیت آن برای جداسازی مواد گونههای غیرفرار یا ناپایدار در مقابل گرما و مهم تر از همه، کاربرد گسترده آن برای موادی است که در صنعت ، زمینههای مختلف علوم اهمیت دارند.
مزيت اصلي HPLC نسبت به GC اين است كه GC از دمـاهاي بالا استفاده ميكند كه اكثر مواد بـيـولوژيـكي مانند اسیدآمینهها را تخریب میکند. درصد بالایی از تـمـام تركيبات شيميائي را به غیر موادی که ذاتاً بصورت گازی هستند را ميتوان با تكنيكهاي HPLC آناليز كرد. به علاوه عموماً در HPLC نـسـبت به GC نياز به آمادهسازي كمتري براي نمونه است.مزیت های نامبرده باعث می شود که این روش جز روش های محبوب برای آنالیز مواد محسوب شود.
HPLC در فرآیندهای ساخت (به طور مثال پروسه تولید محصولات دارویی و بیولوژیک) ، فرآیندهای قانونی (به طور مثال تست تشخیص مواد مخدر در ادرار)، تحقیقات (به طور مثال جداسازی اجزا یک ترکیب بیولوژیک پیچیده) و پزشکی (به طور مثال تعیین سطح ویتامین Dدر خون ) کاربرد وسیع دارد.از جمله کاربرد های HPLC در پزشکی می توان به آنالیز داروها وتعیین مقدار داروها در خون اشاره کرد.از طرف دیگر HPLC کمک فراوانی در موارد قانونی برای تعیین غلظت داروهای دوپینگ، متابولیت های دارویی، آمفتامین ها، اپیوئیدها، کوکائین، بنزودیازپین ها، کتامین، LSD، کانابیس و آفت کش ها می کند.می توان گفت HPLC یک تکنینک پرکاربرد در علوم آزمایشگاهی، کلینیکال و فارماسیوتیکال و همچنین یک روش قابل اعتماد برای به دست آوردن خلوص مواد است.
اطلاعات دستگاه : | |
نام دستگاه (فارسي) | کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا |
نام دستگاه (لاتين) | (HPLC )High Performance Liquid Chromatography |
مدل دستگاه | SHIMADZU |
کشور سازنده | ژاپن |
خاصیتهای قابل اندازه گیری | آنالیز کمی و کیفی ترکیبات و تعیین غلظت اجزاء |
زمینه های کاربرد | جداسازی و آنالیز مواد در زمینه علوم مختلف از جمله داروسازی،سم شناسی،صنایع غذایی و شیمیایی ... |
متعلقات و تجهيزات جانبي دستگاه: | |
ردیف | نام دستگاه |
1 | دتکتور فلورسانس |
2 | UV/Vis دتکتور |